Temaparktaki Çay Bardağı Turu Benzetmesiyle Açıklandı
Oxford Üniversitesi'nden fizikçi Lyla Jung, yapının önemini açıklarken çarpıcı bir benzetme kullandı:
"Bu yapıyı özel kılan şey sadece boyutu değil, aynı zamanda dönüş hizalaması ve hareketidir. Bu yapıyı bir tema parkındaki çay bardağı turuna benzetebiliriz. Her galaksi, dönen bir çay bardağı gibi, ama aynı zamanda tüm platform – yani kozmik filamentin kendisi – de dönüyor. Bu ikili hareket, galaksilerin, içinde bulundukları daha büyük yapılardan nasıl açısal momentum kazandıkları hakkında nadir bir bilgi sağlıyor."
Bu devasa filament, galaksilerin sadece filament boyunca hareket etmekle kalmayıp, filamenti bir eksen gibi kullanarak dönme hareketi gösterdiğini ortaya koyuyor.
Keşif ve Devasa Boyutlar
Jung ve Cambridge Üniversitesi'nden Madalina Tudorache liderliğindeki uluslararası ekip, bu filamentin ilk izlerine MEERKat radyo teleskobu ile yapılan gözlemler sırasında rastladı.
Keşfedilen filamentin boyutları akıllara durgunluk veriyor:
-
Uzunluk: Yaklaşık 49 milyon ışık yılı (Evrende keşfedilen en uzun dönen yapı).
-
Genişlik: Yaklaşık 117 bin ışık yılı.
-
İçerik: 440 milyon ışık yılı uzaklıkta sıra dışı bir şekilde dizilmiş 14 galaksi.
Kırmızıya ve Maviye Kayma Analiziyle Dönüş Kanıtlandı
Araştırmacılar, bu devasa yapının döndüğünü, galaksilerden gelen ışığın kırmızıya ve maviye kayma özelliklerini inceleyerek kesinleştirdi.
-
Filamentin bir tarafından gelen ışık, daha kısa dalga boylarına sahip (maviye kayma), yani kaynağın gözlemciye doğru hareket ettiğini gösteriyor.
-
Diğer taraftan gelen ışık ise daha uzun dalga boylarına sahip (kırmızıya kayma), yani kaynağın gözlemciden uzaklaştığını işaret ediyor.
Bu fark, yapının bir bütün olarak döndüğünü açıkça ortaya koyuyor. Galaksilerin dönüş hızı ise saniyede yaklaşık 110 kilometre olarak hesaplandı; bu hız, Samanyolu'nun komşusu Andromeda ile çarpışma hızına oldukça yakındır.
Kozmik Ağ: Evrenin Görünmez Omurgası
Kozmik Ağ, evrenin görünmeyen iskeleti olarak kabul edilen, devasa karanlık madde filamentlerinden oluşan bir yapıdır. Galaksiler, bu kozmik "otoyollar" boyunca toplanır ve hareket eder.
Bu dönen filamentin keşfi, bu filamentlerin sadece birer yol değil, aynı zamanda galaksilerin oluşumu ve büyümesi için gerekli malzemeleri (soğuk hidrojen gazı) sağlayan aktif mekanizmalar olduğunu gösteriyor. Araştırmacılar, filament boyunca galaksilerin bu şekilde hizalanmasının, kozmik ağ filamentlerinin galaksilere açısal momentum aktararak onların dönüşünü sağladığına dair önemli bir ipucu sunduğunu düşünüyor.
Bu keşif, evrendeki her şeyin tahmin edilenden çok daha bağlantılı olduğunu ve görünmeyen yapıların, galaksilerin ve tüm evrenin yapısını ne kadar etkilediğini gösteren bir kilometre taşıdır.
Yorumlar
Kalan Karakter: